Δελτία και χαλκεία του ηθικού πανικού

του Νίκου Σκοπλάκη

Όπου η Αριστερά μάχεται να ανοίξει μια εναλλακτική διέξοδο και να καταφέρει ένα στρατηγικό ρήγμα (με ανησυχητικές, ενίοτε, αντιφάσεις), ιδεολογικοί μηχανισμοί, όπως τα διαπλοκοδίαιτα ΜΜΕ, λυσσάνε για μπαράζ «μεγάλων ειδήσεων» με αρχετυπική προσήλωση στον ηθικό πανικό: το όργανο που χειρίζονται συστηματικά για να βαθαίνουν το χάσμα ανάμεσα στην κοινωνία και τις αυτονόητες δημοκρατικές διεκδικήσεις.

Με μπογδανίζοντα πρετεντερισμό από την πασχοκανελλίδεια πρακτική τους, μονοπωλούν την υστερία ως υποκατάστατο στοιχειώδους κριτικής ανάλυσης για μια εκτονωτική τελετουργία συμβολικών διαστάσεων. Σφετερίζονται το γεγονός με γελοιογραφικό γκάζωμα ρητορικών μηχανισμών, ώστε να επαναφέρουν το ηθικό πανικό ενάντια στους «folk devils» και στην κυβέρνηση που θέλει να αποδομήσει το κατασταλτικό πλέγμα της πενταετούς μνημονιακής «υπευθυνότητάς» τους.

Στα διαπλοκοδίαιτα ΜΜΕ, ο ηθικός πανικός είναι ασπίδα για την υπεράσπιση πρακτικών που διασύρουν το δημόσιο ήθος, ποινικοποιούν τις «επικίνδυνες τάξεις», σφραγίζουν βαθύτερα την κοινωνική κατάσταση με στερούμενη αναστολών πειθάρχηση. Με τη γλώσσα φορτωμένη λάσπη, οι οργανικοί τους διανοούμενοι ψευδίζουν θορυβωδώς αυτό που διακαώς επιδιώκουν: να εκβιαστεί η κυβέρνηση στην επαναφορά της φρενήρους κατασταλτικής ροής ως υποκατάστατο κοινωνικού νοήματος στον κατ’ επίφαση δημόσιο χώρο της ιδιωτικοποιημένης δημοκρατίας. Και ακόμα χειρότερα: να εγκληθούν τα πιο δημοκρατικά και ριζοσπαστικά στοιχεία της κυβέρνησης για το προγραμματικό ήθος ισότητας.

Η φαντασμαγορία του ηθικού πανικού και της κατασταλτικής υστερίας ξεδιπλώνει τη συλλογή της από ιδεολογήματα και συγχύσεις, δάνεια όλα από την ακροδεξιά και τον Σόλωνα Γκίκα. Για παράδειγμα, με μια τέτοια αλχημεία που ερεθίζει το μαλακό υπογάστριο του δεξιού λαϊκισμού, ο Elias International δηλώνει με τρομώδη λαρυγγισμό ότι οι φίλοι των τρομοκρατών βρίσκονται και μέσα στη Βουλή (sic). Ένας ασυνάρτητος ιστός από minore του Μανιαδάκη συγκρατεί το πρόσχημα φιλελεύθερης σύνθεσης στα διαπλοκοδίαιτα ΜΜΕ: η συκοφαντική χειραγώγηση των γεγονότων από τον δηλητηριώδη ηθικό πανικό σπεκουλάρει και σπερμολογεί ως ώριμο μέτρο και αδιάβλητου κύρους ηθική-το δε σπέρμα εβλάστησε μέγα (ή μάλλον, Mega).

Στόχος είναι οι αιωνίως ασυμμόρφωτοι στην ανανεωτική και ριζοσπαστική αριστερά, που αποδομούν θεσμικά το μνημονιακό αστυνομικό κράτος της «μηδενικής ανοχής», των μπλόκων παντού και της τρομολαγνίας σαν ξόρκι κατά των επιφαινομένων. Πάνω από τα κεφάλια μας και μέσα σε αυτά, τα διαπλοκοδίαιτα ΜΜΕ συνεχίζουν να κρώζουν κατασταλτικό «ρεαλισμό» και κυνήγι μαγισσών, στοχεύοντας σε μια υποπολιτική ομηρεία της Αριστεράς με προσανατολισμό την εκτροπή.

Μια ειλικρινής (ακόμα και οξεία) κριτική συγκεκριμένων χώρων, των αντιφάσεων ή της λειψής τους θέασης, μέσων πάλης ή αναλώσιμων αναμετρήσεων οφείλει να βρίσκεται στον αντίποδα των αντανακλαστικών που εκβιάζουν τα διαπλοκοδίαιτα ΜΜΕ και σε τροχιά σύγκρουσης με τα διαπλοκοδίαιτα ΜΜΕ. Σε αντίθετη περίπτωση, θα είναι επικίνδυνα φαλκιδευμένη.

Εν τέλει: ο ηθικός πανικός ως προπέτασμα μεθανίου για τη διαπλεκόμενη ολιγαρχία είναι μια παλιά και δοκιμασμένη μέθοδος. Πνίγει στην μπόχα τη δημόσια συζήτηση πριν καν αρχίσει. Και η αύξηση του οξυγόνου σήμερα είναι πιο αναγκαία από ποτέ.